کاکتوس آدانسونیا دیجیتاتا Adansonia digitata

اسامی دیگر : (Baobab)

خانواده: Bombacaceae (Malvaceae) the bombax or baobab

نام علمی: Adansonia digitata L.

نام فارسی :آدانسونیا دیجیتاتا

منبع: ماداگاسکار- استرالیا

مشخصات و ویژگی ها :

گیاه کاکتوس آدانسونیا دیجیتاتا یکی از شناخته شده ترین درخت های آفریقایی میباشد و همچنین این درخت را با نام های مختلفی مانند درخت نان میمون،درخت بطری و درخت لیموناد میشناسند.

گونه های بیشتر کاکتوس آدانسونیا دیجیتاتا در ماداگاسکار و نیز در استرالیا و اغلب در جنگل های گرم و خشک که دارای نور و آفتاب کامل میباشند وجود دارند و خوشبختانه نسل این درخت در حال انقراض و تهدید نمیباشد .

این درخت زمانی که جوان میباشند شبیه گونه های بالغ خود نیستند و ساقه های آن نازک و دارای برگ های ساده میباشند

نام این درخت از دو قسمت تشکیل شده که قسمت اول آن یعنی (آدانسونیا) ازنام یک جراح فرانسوی به اسم مایکل آدانسون (1727 – 1806 ) گرفته شده و قسمت دوم نام این درخت  (دیجیتاتا ) اشاره به برگ های این درخت دارد که به شکل دست میباشند.

کاکتوس آدانسونیا دیجیتاتا (باباب آفریقایی) یکی از عجیبترین درختان پادشاهی است که به طور خاص رشد نمیکند در ارتفاع به صورت تقریبی تا 25 متر رشد میکند و دارای تنه عظیمی است که قطر آن تا 11 متر میرسد و به شکل یک بطری میباشد. این یک درخت برگ ریز است و برگ های خود را در فصل خشک ، خشک می کند.

بدنه اصلی درختان باباب بزرگ ممکن است به نسبت بسیار زیاد تا طول 28 متر برسد و معمولا چوب چسبیده استوانه ای به شاخه های ضخیم شکسته شباهت به یک سیستم ریشه ای دارد، به همین دلیل آن را اغلب به عنوان معکوس درخت تنه برای ذخیره آب در دوره های خشک مورد استفاده قرار می گیرد. ساقه این گیاه با یک لایه پوست پوشانده شده است که ممکن است ضخامت آن بین 50 تا 100 میلی متر باشد که  پوست آن دارای رنگ قهوه ای و صاف است که بعد از گذشت زمان و پیر شدن رشد آن متفاوت و پیچیده شود .

این گونه به طور گسترده ای به عنوان یک درخت خیابان و پارک در مناطق گرمسیر رشد می کند.

گل های کاکتوس آدانسونیا دیجیتاتا (این درخت بزرگ )، سنگین ، سفید و با رایحه ای خوش طعم وبه صورت آویزان بر روی ساقه های بلند میباشد . طول گل این درخت بین 10 تا 20 سانتیمتر است و گلبرگ های موکسی دار در حدود 10 سانتیمتر است که خوشه های متراکم پرچم بنفش را تشکیل می دهند که مانند پف های پودری هستند. گل ها فقط در شب باز می شوند و توسط خفاش ها که به شهد تهیه می شوند، گرده افشان می کنند.

برگهای کاکتوس آدانسونیا دیجیتاتا (درخت بزرگ ) در انتهای شاخه های کوتاه و چسبیده به هم پیوسته و خوشه بندی می شوند. آنها به 5 تا 7 جزوه انگشتی تقسیم می شوند. برگ ها در ماه های زمستان کاهش یافته و ریزش دارندو در اواخر بهار یا اوایل تابستان دوباره ظاهر می شود.

میوه این درخت همانند کپسول بزرگ و تخم مرغی شکل (معمولا بیشتر از 30 سانتیمتر) میباشند.

پوسته بیرونی چوب این درخت از مخملی سخت پوشیده شده که قهوه ای خاکستری یا زرد رنگ است و مانند موش های مرده ای که از دم درختان آویزان هستند ، میباشند .

ریشه آدانسونیا به صورت غده ای در خاک رشد می‌کند و ابتدا ریشه رشد می‌کند و سپس تنه به صورت عرضی گسترش می‌یابد. به همین دلیل برای کاشت آدانسونیا در گلدان، باید از یک گلدان عمیق و خاک با کیفیت استفاده کرد. درخت آدانسونیا دیجیتاتا تنها درختی است که می‌تواند پوست آسیب دیده خود را بازسازی کند، زیرا تنه درخت مقدار قابل توجهی آب در خود ذخیره می‌کند. با این حال، اگر شما فضای کافی برای کاشت این درخت ندارید می‌توانید آن را در گلدان بکارید تا اندازه آن کوچک تر شود و یا از آن بونسای تهیه نمایید.

در پاییز برگ‌های درخت به طور کامل می‌ریزد و در اوایل زمستان درخت کاملا خفته است. در اوایل بهار رشد جدید شروع می‌شود و برگ‌های جدید شروع به رشد می‌کنند. برگ‌ها قابل خوردن هستند و تا حدودی شبیه اسفناج می‌باشند و مانند اسفناج خورده می‌شوند. درخت ، گل‌های بزرگ سفیدی تولید می‌کند، میوه‌ها تخم مرغی شکل هستند و یک پوسته سخت چوبی دارند که توسط کرک‌های ریزی پوشیده شده اند. 
درخت آدانسونیا دیجیتاتا در فصل زمستان تا دمای 1 درجه سانتی گراد را تحمل می‌کند. برای جوانه زنی و رشد درخت آدانسونیا دیجیتاتا آفتاب و نور کامل نیاز است و درخت دمای زیر 18 تا 20 درجه سانتی‌گراد را دوست ندارد. زمانی که هوا در حال سرد شدن است باید درخت به داخل خانه منتقل شود و در یک نقطه با آفتاب کامل قرار بگیرد. درخت آدانسونیا دیجیتاتا نمی‌تواند سرما را تحمل کند و دمای زیر منفی 1 درجه سانتی‌گراد برای درخت کشنده است. 
این درخت در زمین‌های سنگی با خاک دارای زهکشی خوب رشد می‌کند. آبیاری دوبار در هفته برای درخت آدانسونیا دیجیتاتا کافی است، زیرا در طول فصل های بارانی، درخت در تنه خود آب ذخیره کرده است. در طول زمان خواب درخت، که از پایان تابستان تا بهار است آبیاری باید قطع شود، این درخت به خشکی مقاوم است.

برخی از این درختان بزرگ به بیش از هزار سال زندگی می کنند. با این حال سن این درختان بزرگ  (آدانسونیا دیجیتاتا) نمیتوان با استفاده از حلقه های درختی ایجاد شده تشخیص داد  زیرا این روش قابل اعتماد برای تشخیص سن این درخت نمیباشد. همچنین  طبق بررسی های انجام شده مشخص شده که درخت دارای قطر 7 متر حدود 600 سال سن دارد که بنابراین یک درخت بزرگ احتمالا بیش از 1000 سال سن دارد. این سن بسیار کمتر از تخمین های قبلی است که در آن قرار داده شده است

شرایط نگهداری :

نور : درختان بالغ آدانسونیا دیجیتاتا به نور زیادی لازم دارند و نور مستقیم خورشید آسیبی به آن ها وارد نمیکند و حتما باید نیاز به نور این گیاه تامین شود در غیر این صورت این گیاه رشد نکرده و به مرور زمان از بین خواهد رفت.

آبیاری : نیاز این درخت به آب کم میباشد زیرا تنه این درخت قادر است مقدار قابل توجهی آب را در خود ذخیره کند به طوری که یک درخت بالغ میتواند تا 40000 لیتر آب را در خود زخیره کند .

دما : در فصل زمستان میتواند تا دمای 1 درجه سانتی گراد سرما را تحمل کند .

خاک : این کاکتوس نیاز به خاک با زهکشی خوب دارد و ترکیب خاک باید ترکیبی از شن و مقداری کمپوست باشد که به خوبی پوسیده شده باشد .

کود دهی :برای این درختان که در گلدان نگهداری میشوند باید از کودهایی که پتاسیم بالایی دارند مثل کود NPK 20-20-20 استفاده شود.

تکثیر : کاکتوس آدانسونیا دیجیتاتا (درخت بزرگ ) را میتوان از طریق بذر به آسانی تکثیر کرد .

• 

• 

• 

منبع:

http://s8.photobucket.com/albums/a12/bukowski32/? 
 Italia
Splendid photos of Haworthia, Ariocarpus, & Astrophytum cultivars.

http://www.garber.webpark.pl
 Poland
KAKTUSY CHILIJSKIE: The site of Chilean cacti

http://www.cactos.com.br  
 Brazil
Cacti, Bromeliads and Nature in Brazil Kakteen, Bromelien und Natur in  Brasilien Cactos, Bromélias e a Natureza do Cerrado e Caatinga

http://www.kakteenfotos.de 
 Germany
Standortaufnahmen aus Mexico und den USA Habitat photo from Mexico and USA

http://www.mammillarias.net
 France
New site by Franck Martin devoted to Mammillarias. Gallery with many pictures, forum (in French)

http://www.theamateursdigest.com
 Canada
WELCOME TO…. the fascinating hobby of collecting and growing succulent plants….  ….our Digest is uniquely written by and for amateur hobbyists world wide.  “When you fall in love with succulents .. one plant is never enough!”

http://www.cactus.cz 
 Czech Republic
Server about cacti and succulents, books, brochure, journals, CD-ROMs, Concentration, Online fun, Webhosting, WebBBS, Free links, Advertisements.

http://www.cactaceae.net
 Germany
Die Familie Cactaceae – Kakteen – Datenbank mit derzeit 5800 Bildern, Synonymen und Mehr!
The Family Cactaceae – Cacti – Database with currently more then 5800 Pictures, Synonyms and more!

http://www.aiguillongaumais.com 
 Belgique
…dédié aux Cactées et autres plantes grasses ou succulentes dans la bande dessinée…

http://www.pers-kaktus.dk
 Denmark
Cacti web – page created by Per Bünger: Where in the world – Growing Cacti – Planting / Transplanting – When you buy cacti – Cacti come from America – Good Advice – Cacti List