کشت گیاه هیدروپونیک (قسمت سوم)

فصل سوم از کشت هیدروپونیک :

در این فصل از کشت گیاه هیدروپونیک می خواهیم در باب ادامه ی فصل گذشته در مورد فوایدی که کشت هیدروپونیک و نیز کشت بدون خاک دارا می باشد در مقایسه با کشت در بستر های خاکی به طور مفصل توضیح داده و شما را مطلع گردانیم :

برای مشاهده قسمت قبلی اینجا را کلیک کنید

1 – در عملیات زراعی اولین اصل ضد عفونی نمودن خاک می باشد تا گیاه بتوان به راحتی در خاک ریشه داده و رشد نماید . حال اینکار چه طور و چگونه در محیط های گفته شده صورت می پذیرد :

در بستر های خاکی :

الف – ضد عفونی نمودن بستر خاک مستلزم استفاده نمودن از قارچ کش های شیمیایی و یا استفاده از بخار می باشد . با توجه به این موضوع باید بدانید که این کار حد اقل 2 هفته تا یک ماه به طول می انجامد و حجم و میزان کار بسیار زیاد و وقت گیر خواهد بود .

در بستر هایی که از خاک استفاده نشده و بدون خاک است :

ب -به منظور ضدعفونی نمودن این بستر ها قادر خواهیم بود از امکاناتی نظیر :

.

1 – وایتکس و اسید کلرید ریک با دوز مناسب برای اغلب سیستم ها به سهولت استفاده نمود .

2 –  می توان برای سیستم های خاص می توان از قارچ کش های مخصوص به خود استفاده نمود .

3 – در آخر نیز مانند بستر قبل می توان از بخار نیز استفاده نمود به منظور ضد عفونی کردن بستر .

 به خاطر داشته باشید که ضد عفونی در این بستر ها به سادگی و در مدت زمان کوتاه نسبت به بستر قبلی امکان پذیر است و این اولین فایده ی کشت های هیدروپونیک می باشد .

2 – عملیات زراعی که معمولا به منظور تامین تغذیه ی گیاهان صورت می پذیرد :

الف – در بستر های خاکی :

این کار دارای مشکلات بسیار زیادی نظیر اندازه گیری میزان کود مورد نیاز و نیز انجام آزمایشات مناسب در این زمینه و در نهایت تنظیم میزان تغذیه مورد نیاز می باشد .

از دیگر مشکلات آن می توان به:

1 – تنوع بسیار زیاد این قبیل کود ها .

2 – در برخی موارد به دلیل دارا بودن ساختار ضعیف خاک و یا اسیدیته نامطلوب برای گیاهان نا مناسب می باشند .

3 – کمبود های موضعی که در بعضی از این بستر ها وجود دارد .

4 –  بی ثباتی شرایط  .

و . . . می باشد .

ب – در بستر های بدون خاک :

1 – در این گونه بستر ها عملیات زراعی به منظور تغذیه نمودن گیاهان دارای ثبات یکنواخت بوده و بسیار کنترل شده می باشد .

2 – برای تمامی گیاهان تقریبا یکسان است .

3 – به هر مقدار مورد نیاز آماده بوده و به راحتی در دسترس است .

4 – به سادگی قابل آزمایش و نمونه گیری می باشد .

5 – به سادگی می توان میزان اسیدیته ی بستر را کنترل نمود .

6 – قابلیت تنظیم نمودن آن بسیار آسان خواهد بود و با توجه به حجم کاری و میزان آب مصرفی قابل اندازه گیری و تنظیم خواهد بود .

3 – سومین مساله ی بسیار مهم در عملیات کاشت و پرورش گیاهان و به طور کلی عملیات زراعی این موضوع می باشد که چه میزان تراکم در کشت گیاهان با توجه به مساحت کشت مورد نیاز ما می باشد :

الف – در بستر های خاکی :

کشت گیاهان و تراکم آن ها در بستر های خاکی به دو عامل مهم بستگی دارد :

1 – میزان نور و روشنایی مورد نیاز برای گیاه و میزان نوری که در دسترس کشاورز و گیاهان قرار دارد .

2 – خاک در چه حدی از مواد غذایی قرار دارد و در آن محدودیتی باشد یا نباشد .

ب – در بستر هایی که از خاک استفاده نشده است :

3 – 1 – تنها محدودیت موجود میزان روشنایی در دسترس است که می توان با بهره گیری از لامپ های روشنایی آن را بر طرف نمود .

3 – 2 – فواصل کاشت کنتر بوده و در نتیجه تراکم و تعداد گیاهان در فضای موجود بیشتر می گردد .

3 – 3 – عملکرد و در نتیجه میزان تولیدات بیشتر می باشد .

4 – عملیات های زراعی که به منظور کنترل علف های هرز انجام می گیرد :

الف – در بستر های خاکی :

در کشت هایی که در محیط های خاکی وجود دارد نیاز به عملیات های گسترده نظیر استفاده نمودن از سموم علف هرز کش می باشد که خود به خاک و محیط کشت در طولانی مدت صدمه می زند .

ب – در بستر های بدون خاک :

در این گونه محیط ها و در کشت هیدروپونیک بذر ها کاملا استریل بوده و کاملا فاقد علف هرز می باشند و به طور کلی علف هرزی وجود ندارد تا بخواهیم با آن به مبارزه بپردازیم .

5 – وضعیت مشکلات خاک و وجود بیماری ها و عملیات زراعی که در این زمینه صورت می پذیرد :

الف – در بستر های خاکی :

در کشت هایی که در بستر های خاکی معمولا مورد استفاده قرار می گیرند باید به خاطر داشته باشید که خاک ها معمولا دارای بیماری های زیادی هستند از قبیل :

5 – 1 – بیماری خاک زی به مقدار زیاد .

5 – 2 – حشرات و جانوران موجود که در خاک و در کنار محصولات شما زندگی می کنند .

5 – 3 – نماتد ها .

و . . . تمامی این موارد ذکر شده می توانند به محصولاتی که شما پرورش داده اید حمله نمایند .

چگونگی حل این مشکل : به صورت معمول از تناوب کشت به منظور حل این مشکل استفاده می نمایند .

ب – در بستر های بدون وجود خاک :

در این گونه کشت ها و خصوصا گشت هیدروپونیک هیچگونه آفتی از فبیل حشرات ، حیوانات ویا بیماری وجود نخواهد داشت . و در نتیجه نیازی به تناوب کشت هم نخواهیم داشت .

6 – عملیات زراعی به منظور تامین آب در گیاهان مورد کشت :

الف – در بستر هایی که از خاک به منظور کشت بهره می گیرند :

مشکلاتی که گیاهانی که در خاک کشت می شوند معمولا در معرضش قرار دارند :

6 – 1 – گیاهانی که در بستر های خاکی کشت می گردند معمولا در معرض تنش های آبی قرار دارند و آن به دلیل ساختار های موجود و ضعیف در خاک می باشد و هم چنین ظرفیت کم نگه داری آب هایی که مقدارشان کم می باشد .

.

6 – 2 – در این قبیل کشت ها آب شور استفاده نمی گردد .

6 – 3 – استفاده ی ناکافی آب توسط گیاهان معمولا بیشتر به دلیل اتلاف آب می باشد و آن نیز به دلیل نفوذ نمودن آب به قسمت های عمق خاک می باشد به گونه ای که حتی از منطقه ای که ریشه در آن قرار دارد نیز عبور می نماید و این امر سبب نابودی منابع ارزشمند آبی موجود در کشور میگردد .

6 – 4 – دلیل دیگر اتلاف آب به سبب تبخیر شدن آب موجود در سطح خاک می باشد .

ب – در بستر های بدون خاک و کشت هیدروپونیک :

6 – 1 – در بستر های بدون خاک دیگر مساله ی تنش آبی وجود نخواهد داشت و امری بی معنی است .

6 – 2 – عملیات آبیاری گیاهان در این نوع از کشت کاملا خودکار بوده و توسط مکانیسم های کنترل و حسگر های رطوبتی صورت می پذیرد .

6 – 3 – نیاز به کارگر های زیادی نبودهه و در نتیجه سبب کاهش هزینه می گردد .

.

6 – 4 – استفاده نمودن از آب به میزان مورد نیاز بدون هدر رفتن حتی قطره ای از آن به منظور نفوذ به منطقی نظیر زیر منطقه ی ریشه و یا عواملی نظیر تبخیر سطحی آب .

6 – 5 – نکته ی بسیار قابل توجه در این مقوله این می باشد که می توان در این نوع از کشت از آب های نسبتا شور نیز استفاده نمود .

و . . .

7 – کود های مورد استفاده و عملیات زراعی مرتبط با آن :

الف – در کشت هایی مه از بستر خاکی بر خوردار هستند :

7 – 1 – این کود ها معمولا به طور یکسان بین گیاهان توزیع و قسمت نمی گردند .

7 – 2 – معمولا کود های مورد استفاده به مقدار زیاد  روی خاک پخش می گردند  .

7 – 3 – در برخی مواقع میزان استفاده نمودن از کود ها برای گیاهان نا کافی است و آزمایشی صورت نمی گیرد .

.

7 – 4 – در برخی موارد میزان کود مورد استفاده به مقدار زیادی از منطقه ی مورد استفاده ی گیاه یعنی از منطقه ی ریشه ی گیاهان عبور می نماید و این میزان تا 50 الی 80 در صد می باشد .

7 – 5 – استفاده ی زیاد از این کود ها به مرور زمان باعث بالا رفتن Ph

خاک شده و به اصطلاح خاک بستر گیاهان شور می گردد .

ب – کود ها و میزان مصرف آن ها در بستر های غیر خاکی :

7 – 1 – در این گونه بستر های کشت معمولا از کود ها به میزان کم استفاده می گردد .

7 – 2 – میزان توزیع کود ها در گیاهانی که در این قبیل محیط ها کشت می گردند کاملا یکسان بوده و گیاهان به مقدار اندازه و مورد نیازشان از آن بهره می برند .

7 – 3 – به دلیل استفاده ی کافی از این محصولات در مناطق مورد نیاز ریشه گیاهان از دسترسی مناسبی برخوردار هستند .

8 – طریقه ی کاشت نشا در محیط های کشتی مورد نظر و عملیات زراعی متناسب با آن :

الف – در بستر های خاکی :

در این زمینه ی کاری مواردی وجود دارد که آن ها را بیان می کنیم :

8 – 1 – در ابتدا شما باید خاک مورد نظر و محیط مورد نظر برای کاشت را آماده سازی نمایید یعنی خاک کاملا از نظر مواد غذایی غنی شده باشد قارچ کشی شده باشد و . . .

.

8 – 2 – دومین مرحله این است که نشا های مورد نظر شما باید از خاک قبلی خود در آورده شده و جداسازی گردند که در این صورت نشا ها متوجه شوک خواهند شد و در جابه جایی نیز آسیب خواهند دید .

8 – 3 – به منظور آماده شدن نشا برای زندگی که یک دوره آماده سازی دارد کنترل نمودن دمای خاک مشکل می باشد .

8 – 4 – باید به این امر توجه داشت که ارگانیسم های بیماری زا که ممکن است در خاک وجود داشته باشد ممکن است باعث توقف رشد و یا در موارد شدید تر منجر به نابودی نشا های شما شوند .

و . . .

ب – نشا کاری در محیط ها و بستر های بدون خاک :

8 – 1 – باید خاطر نشان کرد که یکی از فواید کشت گیاهان بدون بهره گیری از خاک این است که قبل از جابجایی نشا ها چیزی به نام خاک وجود ندارد که نیاز به آماده سازی داشته باشد .

8 – 2 – نکته ی دوم این است که هیچ گونه بیماری وجود ندارد که موجب توقف رشد و یا نابودی نشا های شما شود .

.

8 – 3 – دمای بستر رشد نشا که بسیار حائز اهمیت است را قادر خواهیم بود در شرایط مناسب به وسیله ی جریان محلول غذایی تنظیم نماییم .

8 – 4 – در نتیجه شوک های ناشی از جابه جا نمودن نشا ها به حد اقل می رسد .

9 – کیفیت میوه ها در عملیات زراعی در دو بستر مورد نظر :

الف – کیفیت میوه ها در کشت هایی که در بستر خاک کاشته می شوند :

9 – 1 – میوه های تولیدی در بستر های خاکی معمولا به خاطر کم بهرگی خاک از مواد غذایی مناسب نظیر کلسیم و پتاسیم معمولا پف دار و یا نرم هستند .

9 – 2 – عمر انبار نمودن میوه کوتاه می باشد .

ب – کیفیت میوه ها در کشت گیاهان در بستر های بدون خاک :

9 – 1 – از آنجایی که مواد غذایی مورد نیاز گیاه به طور کامل و به اندازه در اختیار او قرار می گیرد در نتیجه بافت میوه کاملا سفت می باشد .

9 – 3 – می توان آن ها را به مدت طولانی تری انبار نمود .

.

9 – 4 – پرورش دهندگان به خاطر موارد ذکر شده در بالا این قابلیت را دارند تا محصول را به صورت رسیده برداشت نمایند نه اینکه آن ها را نرسیده چیده و سپس از مواد مختلفی جهت رسیدگی آن ها نمایند .

9 – 5 – کیفیت بالای این میوه ها و مانددگاری بیشتر آن ها سبب شده که ضایعات میوه به میزان قابل توجهی کاهش یافته و مورد رضایت فروشندگان و خریداران قرار گیرد .

9 – 6 – تحقیقات صورت گرفته در این زمینه نشان می دهد که ویتامین هایی نظیر ویتامین A

.

در گوجه فرنگی که توسط کشت هیدروپونیک پرورش یافته است از گوجه فرنگی که توسط بستر خاکی تولید شده به مراتب بیشتر است .

10 – بلوغ میوه ها در این دو کشت و عملیات زراعی مرتبط با آن :

الف – در کشت خاکی

باید خاطر نشان کرد که عملیات خاصی در زود تر رسیدن میوه ها معمولا انجام نمی گیرد .

ب – در کشت های بدون خاک

معمولا با فراهم آوردن نور کافی و مورد نیاز برای گیاهان قادر خواهیم بود محصولات تولیدی و میوه ها را سریعتر و زود تر از میوه های تولیدی در بستر خاکی آماده کنیم و در نتیجه بلوغ در این نوع کشت به مراتب سریع تر است .

11 – مساله ی دیگر درباره ی میزان پایداری بستر رشد گیاهان و عملیات زراعی وابسته به آن می باشد :

الف – در بستر های خاکی :

11 – 1 – در کشت هایی که در محیط ها و بستر های خاکی و در گلخانه ها پرورش می یابند باید به صورت مرتب و هر چند سال یکبار خاک مورد استفاده در گلخانه ها را تعویض نمود . زیرا مواد غذایی موجود در خاک و به صورت کلی تر ساختار خاک مورد استفاده بعد از یک مدت معین از بین خواهد رفت .

11 -2 – اگر در محیط باز و در مزارع گیاهان کشت میگردد به منظور احیای بستر های خاکی باید مزارع شخم زده شوند .

ب – در بستر های بدون خاک :

11 -1 – گیاهانی که در محیط ها و بستر های بدون خاک پرورش می یابند هیچ گونه نیازی به تعویض نمودن بستر رشدی خود از قبیل :

بستر رشد در سنگ ریزه ، بستر رشد در شن و یا محیط های آبی و . . . می باشند .

11 – 2 – این بستر ها به دلیل عدم وجود خاک نیازی به شخم زدن ندارند .

.

11 – 3 – موادی مانند پیت ، خاک اره و یا ورمی کولیت به مدت چندین سال در حین تعویض ها به سادگی باقی می مانند .

12 – در نهایت میزان عملکرد محصولات پرورش یافته در عملیات زراعی در این دو بستر :

چون مقیاس جهانی این میزان بر پایه ی پوند می باشد لازم است خاطر نشان کنم هر پوند به مقدار حدودا 450 گرم است .

الف – کشت در بستر های خاکی :

گوجه فرنگی هایی که در گلخانه های با بستر خاکی کشت می شوند در طول سال هر گیاه حدودا 15 الی 20 پوند محصول می دهد که آن معادل 6 کیلو و 750 گرم الی 9 کیلو گرم می باشد .

ب – کشت در بستر های بدون خاک :

میزان محصولات تولیدی گوجه فرنگی در این نوع از بستر کشت 25 الی 35 پوند یعنی معادل 11 کیلو و 250 گرم الی 15 کیلو و 750 گرم می باشد .

مطالبی که در این مقاله گفته شد کاملا گویای ایم مطلب است که کشت هیدروپونیک بی نظیر ترین امن ترین و پاکیزه ترین نوع کشت در جهان امروز می باشد و می توان با بهره گیری از آن از هدر رفتن هزینه ، آب این مایع حیات و زندگانی و . . . جلوگیری نمود .

برای مشاهده قسمت بعدی اینجا را کلیک کنید