چسب-چسب چیست؟

در این مقاله چسب های مناسب برای چوب توضیح داده میشود.

چسب

چسب  هر ماده غیر فلزی است که بر روی سطوح یک یا دو جسم جدا از هم اعمال می شود و باعث ایجاد پیوند بین آن دو و جلوگیری از جداشدنشان می شود.

خاصیت چسبانندگی یک بسپار به نیروهای چسبندگی آن بستگی دارد. بعضی از بسپارها به خاطر داشتن گروه‌هایی با جاذبه‌های واندروالسی بیشتر چسبندگی خوبی دارند.

بسپارهایی که چسبندگی خوبی نداشته باشند با افزودن یک اسید آلی یا موادی که گروه‌هایی با جاذبه واندروالسی دارند، به صورت قابل اتصال در می‌آید. برای هر ماده‌ای با توجه به جنس و ساختار و نوع استفاده باید چسب مناسبی انتخاب کرد.

انواع چسب

مواد سازنده چسب ها
  • چسب های طبیعی
  • چسب سفید نجاری ( پروتئین کازئین)
  • ملامین اوره فرمالدئید ( اصلاح شده) MUF
  • چسب مصنوعی ترموستاوره فرمالدئید UF
  • فنل فرمالدئید PF
  • ملامین فرمالدئید MF
  • رزور سینول RF
  • ایزوسیانات MDI
  • چسب مصنوعی ترموپلاستپلی
  • وینیل استات PVA
  • اپوکسی
  • پلی اورتان

چسب طبیعی

منابع چسب های طبیعی به صورت زیر می باشد:

  • حیوانی
  • گیاهی
  • معدنی

حیوانی: 
آلبومین، ژروتئین محلول در آب هست که گویا در بدن انسان در کبد ساخته میشه. مهمترین منبع این پروتئین سفیده تخم مرغ ه.
چسب حیوانی، از قسمت های مختلف بدن حیوانات مثل استخوان و پوست… ساخته می شود. سریش حیوانی هم بهش گفته میشه.
کازئین، پروتئینی که در شیر و محصولاتی شیر گاو و گوسفند یافت میشه… واس نجاری خوبه انگار
شلاک، یه نوع لاک از صمغ درختان که قدیما خیلی پرکاربرد بوده گویا رو چوب
بیزوکس، که از موم زنبور بدست میاد..

گیاهی:
رزین های طبیعی مثل صمغ عربی که از درخت اکاسیا بدست میاد امروزه هم کلا کاربردش تو صنایع مختلف زیاده
کتیرا،
روزین، نوعی رزین گیاهی که از صمغ بعضی درختا به دست میاد کولوفونی هم میگن بهش
شیره بلسان.از شیره درخت بلشان در امریکا و کانادا میگیرن

معدنی:
مواد غیرالی، منیزیم، سیلیکات، فسفات،سولفور
واکس های معدنی، پارافین
کهربا جلای صمغی ی(amber)
قیر

تو لینک زیر می تونید هر آنچه که درباره چسب طبیعی نیاز دارین رو مشاهده و مطالعه کنید و سوالی هم در این زمینه اگر داشتین مطرح کنید.

چسب سفید نجاری

بیشترین مصرف را در بین نجاران و هنرمندان چوب دارد. مقاومت و استحکام این چسب کم بوده و زمان خشک شدن آن حداقل پنج ساعت می باشد. م

قاومت آن نسبت به گرما و رطوبت بسیار ضعیف است و هنگام استفاده خطر چندانی برای نجار ندارد.

حلال آن آب بوده و با آب نیز می توان آن را از روی اجسام پاک کرد.

چسب سفید در قوطی های چند کیلویی تا ۵۰۰ گرمی به فروش می رسد و گاهی بسته بندی آن به صورتی است که قسمت خروجی قوطی نوک تیز بوده و هنگام مصرف به راحتی بر روی قطعات و داخل شکاف‌ها ریخته می شود.

موارد مصرف آن برای انواع چوب و صفحات چوبی است و بیشتر وسایل چوبی نظیر تولید مبلمان چوبی منزل با این چسب ساخته می شود.

ملامین اوره فرمالدئید ( اصلاح شده) MUF

به صورت پودرِ مخلوط شده با کاتالیزور تولید و به رنگ های سفید، قهوه ای مایل به زرد و یا بی رنگ عرضه می گردد. از جمله خاصیت های این چسب این است که سرعت پلیمریزاسیون را کاهش می دهد بنابر این برای پرس های با فرکانس خیلی بالا مناسب می باشد.

چسب ملامین اصلاح شده دارای مقاومت مناسب در برابر هیدرولیز شدن، رطوبت و شرایط خیلی خشک آب و هوایی می باشد. کاربرد آن در تولیدی های تخته لایه (سه لایی، دو لایی، فیبر)، تخته خرده چوب و در قسمت های داخلیصنایع مبلمان مورد استفاده قرار می گیرد. 

چسب مصنوعی ترموستاوره فرمالدئید UF

به دو حالت پودر و مایع و به رنگ سفید متمایل به کرم رنگ عرضه می گردد. مدت نگهداری اش به صورت مایع 3 ماه و به صورت پودر جامد 2 سال است. دارای ویژگی های خوبی همانند کاربرد راحت، قیمت ارزان، مرقوم به صرفه و واکنش پذیری بالا می باشد ولی متاسفانه نکته منفی و خیلی مهم اینکه کارکردن مداوم با آن سرطان زا ست !

مقاومت کمی در برابر رطوبت دارد و توسط اسیدها و بازهای قوی تخریب می شود در عوض دارای مقاومت مناسب نسبت به حملات عوامل بیولوژیک مانند حشرات و قارچها می باشد.

80% تولید جهانی رزین اوره فرمالدئید می باشد. عمده کاربرد اوره فرمالدئید در تولید تخته لایه، تخته خرده چوب و قسمت های داخلی مبلمان می باشد. 

فنل فرمالدئید PF

رزین‌های اوره- فرمالدهید در زمینه‌های مختلفی مثل چسب‌ها، صنایع چوب، صنایع کاغذ، رنگ‌ها و مواد پرکننده سبک وزن کاربرد دارند.

يكي از معايب بزرگ رزين‌هاي اوره-فرمالدهيد باقي ماندن گروه آمينو متيلن بر روي رزين، واكنش آن با آب و تبديل آن به فرمالدهيد مي‌باشد،

که يك ماده مضر براي سلامتي انسان شناخته شده است.

ملامین فرمالدئید MF

 از جمله چسب های ملامین- اوره فرمالدئید می باشد.   فرمول این چسب به گونه ای طراحی شده تا میزان جذب آب را در تخته های فشرده به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.

به علاوه، با استفاده از این چسب میزان انتشار گاز فرمالدهید در صفحات تولید شده نهایی به طور چشمگیری کاهش می یابد. 

جهت بهبود فرآیند تولید و ارتقاء کیفیت تخته های فشرده و MDF  ضد آب، بایستی  VenaHard 105 (کاتالیزور اسیدی) مورد استفاده قرار گیرد.

کاربردها:

  • خطوط تولید MDF و تخته فشرده جهت تولید ورقهایی با جذب آب و انتشار فرمالدئید با استاندارد E1.

رزور سینول RF

این چسب به صورت مایع از ترکیب فنل با فرمالدهید در محیط قلیایی تولید می‌شود و دارای رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز می باشدو به همین دلیل گاهی اوقات چسب قرمز نامیده می شود. چسب رزورسینول به حرارت حساس است، هزینه تولید بالایی دارد و تا حدودی سمی و قابل اشتعال است.

رزورسینول دارای عمر مفید کوتاه در حدود یک سال است و در دمای محیط حدود ۶۶-۲۱ درجه سانتیگراد پلیمرمی‌شود.

ایزوسیانات MDI

بصورت مایع ترکیبی از متیل دی فنیل و دی ایزوسیانات تولید و عرضیه می گردد.

زمانی در محل اتصال قرار می گیرد به رنگ قهوه ای قابل مشاهده می باشد. به آب واکنش نشان داده و به راحتی در آن حل می شود.

جهت ایجاد اتصالی قوی نیازمند فشار و دمای بالاست که در این صورت دارای مقاومت مناسب در برابر شرایط خشک و مرطوب می گردد.

کاربرد آن در تولید تخته لایه و استفاده در تخته خرده چوب می باشد. 

به دلیل فقدان نمک های رطوبت پذیر و گاز فرمالدئید قابلیت استفاده به صورت اسپری را نیز دارد که در این حالت به صفحات پرس داغ به راحتی می چسبد.

چسب مصنوعی ترموپلاستپلی

اگرچه تولید چسب های طبیعی ارزان تر است اما مهم ترین چسب ها مصنوعی هستند. چسب های بر پایه رزین و لاستیک های مصنوعی تنوع و کارایی خوبی دارند. چسب های مصنوعی می توانند به صورت یکنواخت و با خواص یکنواخت تولید شوند.

علاوه بر این آن ها می توانند به روش های مختلف اصلاح شوند و معمولاً برای دریافت بهترین خواص در یک کاربرد خاص با مواد دیگر ترکیب می شوند.

پلیمرهایی که در چسب های مصنوعی استفاده می شوند به دو دسته کلی تقسیم می شوند: ترموپلاست و ترموست.

ترموپلاست ها در دماهای معمولی، چسبندگی محکم و با دوامی را ایجاد می کنند و می توانند بدون تخریب توسط گرما، برای یک کاربرد معین نرم شوند.

رزین های ترموپلاست در چسب هایی مثل نیتروسلولز، پلی وینیل استات، کوپلیمر وینیل استات-اتیلن، پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی آمیدها، پلی استرها، آکریلیک ها و سیانوآکریلیک ها استفاده شوند.

سیستم های ترموست بر خلاف ترموپلاستیک ها، پیوندهایی دائمی، مقاوم به حرارت و نامحلول تشکیل می دهند که نمی توانند بدون تخریب اصلاح شوند.

چسب های ساخته شده از پلیمرهای ترموست به طور گسترده در صنعت هوافضا استفاده می شود.

پلیمرهای ترموست عبارتند از: فنول فرمالدئید، اوره فرمالدئید، پلی استرهای غیر اشباع، اپوکسی ها و پلی اورتان ها.

الاستومرهای عمده ای که به عنوان چسب استفاده می شوند، لاستیک طبیعی، لاستیک بوتیل، لاستیک بوتا دی ان، لاستیک استایرن – بوتا دی ان، لاستیک نیتریل، سیلیکون و نئوپرن است.

چسب های الاستومری بسته به اینکه آیا اتصال عرضی در چسب برای ایفای نقشش در آن لازم است، می توانند به صورت ترموپلاستیک یا ترموست عمل کنند.

ویژگی های چسب های الاستومری شامل جمع شدن سریع، انعطاف پذیری، تنوع گوناگون، مقرون به صرفه بودن، استحکام کششی بالا، سهولت در اصلاح و تطبیق پذیری است.

وینیل استات PVA

این ماده یک پلیمر سنتزی است که در دسته‌ی پلیمرهای ترموپلاست یا گرمانرم جای می‌گیرد.

پلیمرهای ترموپلاست با افزایش دما بدون تغییر شیمیایی ذوب می‌شوند.

این پلیمرها در دمای اتاق انعطاف‌پذیر هستند و  می‌توان آن‌ها را به‌دفعات ذوب و دوباره جامد نمود.

چسب‌های نجاری که برای صنایع چوبی مورداستفاده قرار می‌گیرند، ازجمله چسب‌های پلی وینیل استات هستند.

این چسب‌ها نحوه استفاده بسیار آسانی دارند و به‌آسانی توسط آب پاک می‌شوند.

در صورت تماس باپوست مشکلی ایجاد نخواهند کرد و گاز یا دود خطرناکی را نیز آزاد نمی‌کنند.

اما این چسب‌ها در برابر رطوبت مقاومت اندکی دارند.  

چسب‌های پلی وینیل استان در چسباندن مواد متخلخل ازجمله چوب، کاغذ و مقوا عملکرد بسیار مطلوبی دارند.

بسیاری از چسب‌های PVA سفیدرنگ هستند و در طیف گسترده‌ای از صنایع کاربرد دارند.

اپوکسی

با توجه به اینکه استفاده از اپوکسی در طیف گسترده‌ای از کفپوش‌ها اعم از کفپوش بیمارستان، کفپوش صنعتی، دکوراتیو، سه بعدی، سه بعدی متحرک، متالیک، کفپوش پل عابر پیاده، کفپوش ورزشی و … مورد استفاده قرار میگیرد

و از طرفی استفاده از رنگ اپوکسی در استخرها عموما کاربرد دارد؛ فاکتور مهم متغیر در آنها نوع و مقدار سخت کننده پلی آمینی و یا پلی آمیدی است.

رنگ اپوکسی چه با سخت کننده آمینی چه آمیدی دارای ویژگی‌های مثبتی اعم از گیرش و چسبندگی به سطح زیرین، مقاومت بالا در برابر خوردگی فلزات، مقاومت در برابر مواد شیمیایی اعم از اسید و باز، مقاومت در برابر رطوبت، مقاوم در برابر حرارت، مقاومت سایشی بالا، سطح صاف و صیقل و در پی آن عدم جذب گرد و غبار و باکتری استو همچنین ضخامت آن کم می‌باشد.

همچنین شستشوی راحتی دارد و به دلیل مقاومت در شرایط محیطی عمر مفید طولانی را دارد.

پلی اورتان

چسب پلی اورتان یا به اصطلاح چسب  PU نوعی پلیمر است که از زنجیره ی مواد آلی تشکیل شده و در موارد گوناگونی چون کاربرد های صنعتی،ابزار های تفریحی،صنایع دستی و.. کاربرد دارد.

پلی اورتان  برای چسباندن کلیه سطوح طبیعی،متخلل و  مسطح کاربرد دارد. این چسب  برای سطوح مختلف سنگ، سرامیک، پلاستیک،چوب، شیشه و… قابل استفاده می باشد.

از این محصول به طور عمده برای پر کردن درزها و آب بندی استفاده می شود و

برای فضا هایی که در معرض رطوبت قرار دارند بسیار مناسب است.

از جمله موارد کاربرد پلی اورتان :

  • آب بند کردن درز ها ( مناسب برای فضاهای استخر و…)
  • درز بندی لوله ها
  • قابل استفاده در مخازن آب آشامیدنی
  • تصفیه خانه های آب و فاضلاب
  • کانال های آبرسانی
  • درز های انبساطی
  • صنعت خوردو
  • ساخت مبلمان
  • عایق حرارتی ساختمان
  • عایق آب
  • تولید کفش های ورزشی
  • و موارد دیگر…
چسب

منبع:نجار کوچک

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *