گیاه هیدروپونیک و کشت آن (قسمت چهارم)

فصل چهارم

پیرو فصل های گذشته در این فصل نیز پیرامون برخی مسائل و مراحل کشت گیاه هیدروپونیک خواهیم پرداخت امید وارم استفاده ی لازم را ببرید .

برای مشاهده قسمت قبل اینجا را کلیک کنید

فواید اصلی کشت هیدروپونیک به نسبت کشت خاکی :

1 – اولین برتری که این نوع کشت دارا می باشد این است که در مناطقی که از لحاظ کشت کشاورزی خاکی به نوعی لم یزرع می باشند و خاک آن ها شور و یا قابل کشت نمی باشد می توان به سادگی کشت هیدروپونیک را راه اندازی نمود .

2 – ویژگی دوم در این کشت همان دارا بودن نظم بسیار بالا نسبت به کشت خاکی آن می باشد .

3 – سومین مطلب این است که در کشت هیدروپونیک گیاهان کاملا به اندازه و به مقدار مورد نیازشان کود دریافت می نمایند .

4 – در کشت هیدروپونیک قادر خواهید بود با تراکم بسیار بالاتری عملیات کشت را انجام دهید .

.

5 – در این نوع از کشت شما به میزان نیاز گیاهان به آب به آن ها آب می دهید و هیچ گونه هدر رفتی نخواهید داشت .

6 – در کشت هیدروپونیک شما قادر خواهید بود با کمترین میزان هزینه و به سادگی بستر کشتی خود را استریلیزاسیون نمایید .

7 – با توجه به مراتب گفته شده در بالا مهم ترین ویژگی این نوع کشت یعنی کشت هیدروپونیک را افزایش محصولات پرورش یافته در واحد سطح دانست که 2 تا در برخی موارد کشت حتی 12 برابر افزایش محصول خواهیم داشت .

معایب عمده ی موجود در کشت هیدروپونیک و راه جبران آن ها :

1 – مطابق با هر نوع کشتی آفات و بیماری هایی معمولا وجود دارد و موجب بیماری و حتی نابودی گیاهان و محصولات پرورشی می گردد .

بیماری موجود در کشت هیدروپونیک نظیر ورتیسیلیوم و فوزاریوم می باشد . این نوع بیماری ها قادر هستند با سرعت زیاد در سیستم گسترش یافته و گیاهان را با مشکلات جدی تغذیه ای مواجه سازند .

راه درمان :

شما قادر خواهید بود به سادگی از گیاهانی استفاده نمایید که در برابر این قبیل بیماری ها از قبل مقاوم سازی شده باشند .

2 – دومین مشکل اساسی در این زمینه نداشتن اطلاعات کافی در این زمینه می باشد که خصوصا برای کشاورزان کشور ما این مطلب کاملا گنگ به نظر می رسد .

راه حل :

این کشاورزان به سادگی می توانند با مطالعه مقالات و کتاب هایی که در این زمینه طراحی شده اند و نیز کلاس های آموزشی که در این زمینه ترتیب داده شده اند شرکت نموده و پا به دنیای کشت هیدروپونیک گذارند .

3 – بزرگترین مشکل کشت هیدروپونیک که اکثر پرورش دهندگان را از خود دور نموده این است که این نوع کشت از نظر آن ها هزینه ی اولیه ی بالایی دارد . البته با توجه به میزان تولیدات در آینده اگر کمی واقع بین باشید و به میزان تولیداتی که در آینده خواهم گفت این هزینه قابل مقایسه با منافع آن نمی باشد .

راه حل :

با استفاده از روش هایی نظیر تکنیک جریان مواد غذایی که یکی از روش های تازه ی ساده شده ی کشت هیدروپونیک می باشد قادر خواهیم بود میزان هزینه ی اولیه ی اصلی و هزینه های راه اندازی را تا میزان قابل توجهی کاهش دهیم .

با توجه به اینکه در مطلب بعدی برای واحد سطح نویسنده از واحد ( اکر ) استفاده نموده است واجب است بگوییم که یک اکر معادل تقریبا 4046 متر مربع می باشد .

.

در این قسمت پیرامون مطالب قبلی که درباره ی مزایا و معایب کشت هیدروپونیک توضیح داده شد چند مثال پیرامون محصولات تولیدی در کشت هیدروپونیک و محصولات تولیدی در کشت خاکی در مقیاس یک اکر خواهیم زد :

1 – میزان محصولات تولیدی و پرورشی چغندر در کشت خاکی معادل 4000 کیلوگرم می باشد . در حالی که میزان محصولات تولیدی چغندر در کشت هیدروپونیک در همین مساحت برابر با 12000 کیلوگرم می باشد یعنی دقیقا سه برابر کشت خاکی .

.

2 – میزان محصول تولیدی کلم در کشت خاکی در مساحت یک اکر معادل تقریبا 5896 کیلوگرم بوده در حالی که در کشت هیدروپونیک در همین مساحت معادل 8164 کیلوگرم می باشد این در حالی است که کیفیت کلم در کشت هیدروپونیک کاملا یک دست و در یک اندازه می باشد .

.

3 – میزان تولید گوجه فرنگی در کشت خاکی برابر با 5000 الی 10000 کیلوگرم بوده و این در حالی است که در همین میزان مساحت در کشت هیدروپونیک میزان محصولات تولیدی گوجه فرنگی معادل با 60000 تا 300000 کیلوگرم می باشد که به نوبه ی خود خارق العاده می باشد یعنی 12 الی 30 برابر کشت خاکی که این میزان سود دهی شگفت انگیز بوده و به طور قطع هزینه ی اولیه را در کوتاه ترین زمان ممکن جبران خواهد نمود .

.

4 – میزان محصولات خیار تولیدی در کشت خاکی در وسعت ذکر شده معادل 3175 کیلوگرم می باشد در حالی که همین محصول در کشت هیدروپونیک به میزان تقریبا چهار برابر یعنی 12700 کیلوگرم می باشد .

5 – میزان تولید و پرورش سیب زمینی در کشت خاکی معادل 8000 کیلوگرم بوده در حالی که همین محصول در کشت هیدروپونیک معادل 70000 کیلوگرم می باشد یعنی تقریبا به میزان 11 برابر بیشتر از کشت خاکی .

6 – در آخر هم می توانیم به کشت کاهو اشاره کنیم که میزان تولید این محصول زراعی در کشت خاکی معادل 4082 کیلوگرم بوده و این در حالی است که همین محصول در کشت هیدروپونیک بیش از دو برابر یعنی معادل 9525 کیلوگرم می باشد .

.

این نکته را نیز باید ذکر کنیم که کلیه ی این محصولات را در کشت هیدروپونیک قادر خواهیم بود کاملا رسیده و با کیفیت بالا و نیز میزان مانگاری بالاتری در نگه داری و انبار نمودن برداشت نماییم .

حال که توضیحات مختصری در رابطه با فواید ، منافع و هم چنین کیفیت محصولات در کشت هیدروپونیک صحبت نمودیم نوبت به این می رسد که بدانیم به طور کلی گیاهان به منظور رشد خود به چه منابع غذایی احتیاج دارند . گیاه به طور کلی از چه چیزهایی تشکیل شده و این منابع چیستند ؟ و از کجا تامین می شوند ؟

1 – به طور کلی یک گیاه تازه از چه چیزهایی تشکیل شده است :

آب :

این موضوع که دقیقا چند در صد حجم یک گیاه را آب تشکیل داده است به عوامل مختلفی بستگی خواهد داشت از جمله ی این عوامل می توان به :

1 – نکته اول این است که نوع گیاه مورد آزمایش چیست .

2 – میزان تورم گیاه مورد آزمایش در هنگام نمونه برداری در چه حد و اندازه ای می باشد . تورم گیاه خود میتواند ناشی از : مقدار رطوبتی که در زمان نمونه برداری در اختیار گیاه و نیز در دسترس بستر خاکی قرار دارد ، زمانی از روز که نمونه برداری انجام می شود ، جهت بادی که به گیاه می وزد ، هم چنین میزان دما و . . . باشد

.

ولی میزان حدودی آن را می توان ما بین 80 الی 95 در صد دانست .

به خاطر داشته باشید که به خاطر تنوعی که در میزان وزن گیاهان تازه وجود دارد معمولا ما بررسی های شیمیایی مورد نیاز خود را روی گیاهان وقتی انجام می دهیم که آن ها را بر پایه ی ماده ی خشک بدست آورده باشیم .

طریقه ی خشک نمودن گیاهان تازه :

یک گیاه تازه معمولا به مدت 24 الی 48 ساعت و در دمایی معادل با 70 درجه ی سانتی گراد به سادگی خشک می گردند .

به خاطر داشته باشید که هنگامی که گیاه تحت این شرایط آزمایشگاهی خشک می گردد تقریبا در حدود 10 الی 20 درصد وزن خود در حالت تازه را برخوردار خواهد بود .

عناصر موجود در خشک شده ی این گیاهان معمولا چه عناصری هستند :

قسمت اعظم خشک شده ی گیاهان یعنی حدودا 90 در صد وزن آن ها را عناصری نظیر :

1 – کربن .

2 – اکسیژن .

3 – هیدروژن .

 تشکیل داده است .

آب تامین کننده ی چه عناصری در گیاهان می باشد :

به یاد داشته باشید که آب قادر است عناصری نظیر اکسیژن و هیدروژن مورد نیاز گیاهان را تامین نماید .

راه دیگر تامین اکسیژن مورد نیاز گیاهان :

اکسیژن مورد نیاز گیاهان توسط خود گیاهان و به وسیله ی دی اکسید کربن اتمسفر و جو موجود در اطراف آن ها تامین می گردد .

کشت گیاه کشت گیاه کشت گیاه کشت گیاه کشت گیاه کشت گیاه گیاه هیدروپونیک گیاه هیدروپونیک گیاه هیدروپونیک گیاه هیدروپونیک گیاه هیدروپونیک گیاه هیدروپونیک گیاه هیدروپونیک

طریقه ی تامین کربن در گیاهان :

گیاهان کربن مورد نیاز خود را نیز از دی اکسید کربن موجود در هوا تامین می نمایند به همین خاطر است که می گویند گیاهان تصفیه کننده ی هوا هستند .

یک نتیجه گیری کلی :

از آن جایی که می توان گفت یک گیاه تازه به طور میان گین تنها 15 در صد ماده ی خشک از خود تولید می کند . و قبلا نتیجه گیری نمودیم که تقریبا 90 در صد آن هیدروژن ، کربن و اکسیژن می باشد بنابر این الباقی عناصری که در گیاه باقی می مانند یعنی تقریبا 1.5 در صد وزن گیاه تازه هستند که می توان گفت بسیار ناچیز است .

عناصر مورد نیاز گیاهان که بسیار ضروری بوده و جز مواد معدنی محسوب می گردند :

به خاطر داشته باشید که در دوره ی زمانی که به طور کلی 92 عنصر معدنی توسط دانشمندان علم شیمی کشف گردیده بود با کنکاش فراوان در گیاهان مختلف توانستند تنها 60 عنصر معدنی در گیاهان کشف نمایند .

ایا تمامی این عناصر به منظور رشد گیاه لازم و ضروری می باشند ؟

در پاسخ جواب باید گفت خیر بخش اعظمی از این عناصر در رشد و پرورش گیاه تاثیری ندارند .

این نکته حائز اهمیت می باشد که گیاهان مختلف از لحاظ نوع خود در قدرت جذب نمودن و نیز انتخاب یون های مشخص به صورت متفاوت عمل می کنند چون نیازهای متفاوتی در خود احساس می نمایند .

به خاطر داشته باشید که ریشه های موجود در گیاهان تقریبا تا اندازه ای تمام مواد موجود محلول در خاک را جذب می نمایند .

این به این دلیل است که گیاهان توانایی این را دارند که انتخاب نمایند یون های مختلف را به چه میزانی جذب نمایند .

این میزان جذب معمولا به میزان و نسبت مستقیم با مواد غذایی در دسترس گیاه نمی باشد .

نکته ی مهم :

به منظور رشد گیاه به طور کلی یک عنصر باید چه شرایطی داشته باشد تا به عنوان یک عنصر مهم شناخته گردد :

1 – اولین شرط این است که اگر چندین عنصر دست به دست هم دهند باز هم نتوانند اثری که عنصر مورد نظر دارد در گیاه می گذارد را جبران نمایند . پس عنصر مورد نظر باید کاملا خاص باشد .

2 – دومین شرط خود به چند قسمت تقسیم می گردد :

اول اینکه این عنصر بتواند با اثر سمی که ممکن است سایر عناصر داشته باشند به مقابله بپردازد .

دومین مساله این است که این عنصر به منظور فعالیت نمودن یک آنزیم در گیاه بسیار ضروری و حیاتی باشد .

و در نهایت سومین موضوع این است که این عنصر باید به صورت مستقیم در وضعیت تغذیه نمودن گیاه نقشی اساسی داشته باشد یا به معنای دیگر در در بخشی از متابولیت ضروری باشد .

3 – عنصر مورد نظر قادر باشد در چرخه ی زندگی گیاه نقش بسیار موثری داشته باشد و گیاه قادر نباشد در نبود آن عنصر به زندگی اش ادامه دهد و چرخه ی زندگی گیاه تکمیل نگردد .

تعداد عناصری که به منظور رشد نمودن گیاهان موثر شناخته شده اند :

به خاطر داشته باشید که به صورت کلی 16 عنصر برای رشد گیاهان در چرخه ی زندگی شان مهم و موثر شناخته شده اند .

تقسیم بندی عناصر موثر در رشد گیاهان :

این عناصر به طور کلی به دو دسته تقسیم بندی می گردند .

1 – اولین دسته بندی این عناصر را می توان به عنوان عناصر کم مصرف نام برد که با نام لاتین

Micro nutrients

شناخته می شوند و به معنای عناصر ریز مغذی هستند که معمولا به میزان کمتری نسبت به سایر عناصر مورد استفاده قرار می گیرند .

.

این عناصر ریز مغذی شامل :

کلر ، بور ، مس ، روی ، مولیبدن ، آهن و هم چنین منگنز می باشد .

2 – دسته ی دوم عناصر مورد نیاز برای رشد گیاهان را عناصر پر مصرف می گویند و با نام های لاتین :

Macro element

و یا

Macro nutrients

شناخته می گردند . این قبیل عناصر مصارف بیشتری به منظور رشد و پرورش گیاه دارند .

این عناصر پر مصرف شامل :

فسفر ، نیتروژن ، منیزیوم ، گوگرد ، پتاسیم و نیز کلسیم می باشد .

عناصر ضروری هم شامل : هیدروژن ، کربن و اکسیژن می باشد .

برای مشاهده قسمت بعدی اینجا را کلیک کنید