فصل یازدهم
در این فصل در ابتدا باقی مباحث قبلی را پی خواهیم گرفت و سپس مبحث جدیدی را پیرامون علم کشت هیدروپونیک بیان خواهیم نمود .
8 – کمبود عنصر آهن و علائم ناشی از ان در دو گیاه خیار و گوجه فرنگی و طریقه ی درمان این مشکلات :
1 – بوته ی خیار :
الف – رشد متوقف خواهد شد .
ب – معمولا نوک شاخه های انتهایی دوکی شکل می گردند .
پ – میوه ها به رنگ زرد مایل به لیمویی در خواهند آمد .
ت – این کمبود اثرات خود را در برگ های جوان به صورت طرحی از رگ برگ های سبز هم چنین با زردی بین رگ برگی در بافت هایشان مشاهده خواهید نمود .
ث – کلروز ایجاد شده به رگ برگ ها نیز سرایت خواهد نمود و در نهایت تمامی برگ ها به رنگ زرد مایل به لیمویی در خواهند آمد .
ج – در قسمت های لبه های برگ ها ممکن است به میزان کمی نکروز ایجاد گردد .
چ – چنان چه این کمبود تداوم یابد در مراحل پیشرفته تر قسمت بالای بوته خمیدگی پیدا خواهد کرد و به سمت پایین می آید که قابل مشاهده می باشد .
2 – بوته ی گوجه فرنگی :
الف – در این کمبود معمولا نکروزی مشاهده نمی گردد .
ب – معمولا لبه های برگ ها در قسمت های انتهیی گیاه گوجه فرنگی شروع به کلروز می نمایند و اندک اندک این عارضه به تمامی قسمت ها سرایت خواهد نمود .
پ – به خاطر داشته باشید که ریز ترین رگ برگ ها در ابتدای عارضه سبز باقی می مانند . شبکه ای از رگ برگ های زرد بر روی بافت سبز برگ ایجاد خواهد شد و در نهایت امر برگ ها کاملا به صورت زرد کم رنگ در می آیند .
ت – اگر کمبود در مرحل اولیه جبران نگردد این علائم تشدید خواهد شد و علائم ایجاد شده از برگ های انتهایی شروع به پیشرفت به سمت برگ هایی که مسن تر می باشند می نماید .
ث – در انتها رشد کاملا متوقف خواهد شد و برگ ها از حالت عادی خود کوچک تر خواهند شد و متاسفانه گل ها ریزش پیدا خواهند کرد .
روش درمانی این کمبود و جلوگیری نمودن از پیشرفت عارضه :
1 – در روش اول می توانیم به محلول غذایی مورد استفاده برای این دو گیاه کلات آهن اضافه نماییم .
2 – دومین روش این است که به وسیله ی محلول تهیه شده از 0.02 الی 0.05 در صد از کلات آهن و به مدت هر 3 روز الی 4 روز برگ های گیاه را غبار پاشی و اسپری نماییم .
کمبود عنصر مس و علائم ناشی از آن و طریقه ی درمان :9
1 – گیاه خیار :
الف – معمولا رشد گیاه محدود خواهد شد .
ب – برگ های جوان توانایی بلوغ را نداشته و کوچک خواهند ماند .
پ – بوته به صورت پر پشت به نظر خواهد رسید و فاصله ی موجود میان گره ها در بوته ی خیار کوتاه می گردد .
ت – در برگ هایی که مسن تر هستند به صورتی غیر واضح کلروز بین رگ برگی بروز خواهد نمود .
ث – اگر این کمبود جبران نگردد در مراحل شدید تر برگ ها نکروز شده ، رنگ برگ ها به صورت سبز کدر یا تیره تا حالت برنزی در می آیند ، تمامی برگ ها پژمرده خواهند شد و در نهایت عارضه ی کلروز از برگ های مسن تر که بدان مبتلا شده اند به برگ هایی که جوان تر می باشند سرایت خواهد نمود .
2 – گیاه گوجه فرنگی :
الف – در اثر کمبود عنصر مس معمولا دم برگ ها به سمت پایین خم خواهند شد .
ب – آثاری از کلروز و یا نکروز مشاهده نخواهد شد .
پ – لبه ی برگ هایی که در میانه ی بوته موجود هستند و هم چنین برگ هایی که جوان تر می باشند به صورت لوله ای در خواهند آمد .
ت – برگ ها معمولا به رنگ سبز مایل به آبی در می آیند .
ث – برگ هایی که در قسمت های انتهایی گیاه قرار دارند کوچه شده ، سفت می شوند و خواهند پیچید .
ج – رشد ساقه نیز حتی متوقف می شود .
چ – چنانچه این کمبود در مراحل ابتدایی درمان نگردد تشدید شده و در مراحل پیشرفته تر در روی رگ برگ های وسطی و هم چنین اصلی نقاط نکروز بوجود خواهد آمد .
روش درمانی موثر :
1 – در روش اول می توانیم به محلول غذایی مورد استفاده در این دو گیاه سولفات مس بیافزاییم .
2 – می توانیم در روش دوم برگ های این دو گیاه را به وسیله ی محلول 0.1 الی 0.25 در صد سولفات مس که حتما 0.5 در صد سنگ گچ هیدراته بدان اضافه نموده ایم غبار پاشی و اسپری نماییم .
10 – کمبود عنصر بور و علائم ناشی از آن و روش درمانی موثر در این دو گیاه :
1 – گیاه خیار :
الف – در اثر کمبود عنصر بور معمولا شاخسار های موجود در قسمت های انتهایی بوته پژمرده شده و سپس خواهند مرد .
ب – برگ های خیلی جوان و هم چنین نقاط رشد واقع در نوک گیاه خم می گردند و خواهند مرد .
پ – رشد نوک شاخسار ها متوقف خواهد شد .
ت – رشد گیاه محدود می گردد .
ث – معمولا لبه ی برگ های مسن تر به شکل فنجانی و به سمت بالا در می آیند و سپس سفت می شوند .
ج – در بین رگ برگ ها حالت منقوط شدن ظاهر می گردد .
2 – گیاه گوجه فرنگی :
الف – در اثر کمبود عنصر بور معمولا برگ چه های گیاه گوجه فرنگی بسیار شکننده و سست می گردهد .
ب – در شاخه های جدید شکل گرفته در نقاط جانبی نقاط رشد خواهند مرد .
پ – معمولا برگ هایی که مسن تر می باشند و در نواحی انتهایی قرار دارند به رنگ سبز مایل به زرد در خواهند آمد .
ت – رگ برگ های موجود در بوته ها به رنگ های زرد و یا بنفش در خواهند آمد .
ث – برگ های میانی گیاه به رنگ نارنجی مایل به زرد در می آیند .
ج – معمولا نقاط مریستم و هم چنین رشد نمودن تاج گیاه محدود می گردد و باعث پژمردگی و خشکی نقاط رشد خواهد شد .
چ – برگ چه ها منقوط می گردند ، دفرمه شده و به سمت پایین خم خواهند شد .
ح – برگ های واقع در بالای گیاه در قسمت های بین رگ برگی علائم کلروز را مشاهده خواهند نمود .
طریقه و روش درمانی موثر :
1 – در روش اول معمولا به محلول غذایی مورد استفاده در این قبیل گیاهان ماده ی بوراکس اضافه می نمایند .
2 – در روش دوم درست هنگامی که علائم گفته شده مشاهده گردید برگ ها را به وسیله ی محلول تهیه شده با 0.1 الی 0.25 در صد بوراکس غبار پاشی و اسپری نمایید .
11 – کبود عنصر منگنز و علائم ناشی از آن و طریقه ی درمان این کمبود :
1 – گیاه خیار :
الف – معمولا در اثر کمبود این عنصر برگ هایی که در گیاه تازه روییده است کوچک باقی خواهند ماند و از رشد باز می مانند .
ب – رشد شاخه های جدید متوقف خواهد شد .
پ – معمولا در برگ های جوان انتهایی نقاط زرد بین رگ برگ ها بوجود خواهد آمد .
ت – در ابتدای امر رگ برگ های جوان موجود سبز باقی خواهند ماند و الگو های مشبک از نواحی سبز در زمینه زرد خواهد شد .
ث – چنان چه کمبود جبران نگردد و این امر متاسفانه در صورت عدم رسیدگی تشدید گردد تمامی رگ برگ ها به غیر از رگ برگ های اصلی زرد خواهند شد و در بین رگ برگ های موجود نقاط نکروزه مانند آفتاب سوختگی پدیدار خواهد شد .
ج – در نهایت امر برگ هایی که مسن تر هستند به رنگ کدر در آمده و سریع تر از موعد خواهند مرد .
2 – گیاه گوجه فرنگی :
از جمله عوارض ایجاد شده در اثر کمبود عنصر منگنز این می باشد که :
الف – معمولا برگ های میانی و مسن تر و پس از آن برگ هایی که جوان تر هستند به صورت رنگ پریده در می آیند .
ب – در نواحی که رنگ پریده هستند به مرور و عدم رسیدگی سریع نقاط نکروزه پدیدار می گردد .
پ – البته باید این نکته را بیان نمود که در این حالت نیز کلروز مشاهده می گردد و لی در مقایسه با کمبود عنصر آهن شدت آن کمتر بوده و بر خلاف آن منحصر به برگ های جوان نخواهد بود .
ت – رگ برگ ها سبز خواهند شد و نواحی بین رگ برگی زرد می گردند .
روش درمانی موثر :
1 – روش اول بدین صورت است که به محلول غذایی مورد استفاده در این دو گیاه می توان سولفات منگنز اضافه نمود .
2 – در روش دوم می توانیم برگ های این دو گونه ی گیاهی را :
الف – با میزان حجم کم از محلول با غلضت 1 در صد سولفات منگنز اسپری و غبار پاشی نماییم .
ب – با حجم زیاد محلول و با غلظت 0.1 در صد از سولفات منگنز غبار پاشی و اسپری نماییم .
12 – کمبود عنصر مولیبدن و عوارض ناشی از آن و طریقه ی درمان :
1 – گیاه خیار :
الف – این علائم ابتدا در برگ هایی که مسن تر هستند بروز می نماید خصوصا در قسمت های بین رگ برگی برگ ها که به صورت رنگ پریده در می آیند .
ب – نهایتا برگ ها به صورت سبز کم رنگ در می آیند و سپس زرد شده و خواهند مرد .
پ – اگر این کمبود بهبود پیدا نکند و تشدید گردد در نتیجه این علائم از برگ های مسن تر به برگ هایی که جوان تر هستند سرایت خواهد نمود و جوان ترین برگ ها سبز باقی خواهند ماند .
ت – از دیگر علائم کمبود عنصر مولیبدن این است که رشد گیاه طبیعی خواهد بود ولی متاسفانه گل ها کوچک تر از حالت طبیعی شان هستند .
2 – گیاه گوجه فرنگی :
الف – معمولا کوچک ترین رگ برگ ها سبز باقی نخواهند ماند .
ب – لبه های برگ ها رو به بالا و به شکل ناودان در می آیند .
پ – برگ چه های موجود در تمامی برگ ها به صورت منقوط بین رگ برگی و به رنگ زرد مایل به سبز کم رنگ در خواهند آمد .
ت – در نواحی زرد در قسمت های لبه های برگ چه های بالایی نکروز روی خواهد داد و در نهایت امر در تمامی برگ های مرکب پدیدار خواهد شد و چروکیده خواهند گشت .
ث – چنان جه در مراحل اولیه این کمبود درمان نگردد و این امر در گیاه تشدید گردد مسلما این علائم از برگ هایی که مسن تر می باشند به برگ های جوان سرایت خواهد نمود .
ج – به خاطر داشته باشید که برگ های لپه ای به مدت طولانی حالت خود را حفظ نموده و سبز باقی خواهند ماند .
روش درمانی موثر :
1 – در روش اول معمولا به محلول غذایی مورد استفاده در این قبیل گیاهان ماده ی مولیبدات آمونیوم و یا مولیبدات سدیم اضافه اضافه می نماییم .
2 – در روش دوم برگ های این دو گیاه را با محلول 0.07 الی 0.1 در صد از مولیبدات آمونیوم و یا مولیبدات سدیم غبار پاشی و اسپری خواهیم نمود .
