نام سازی : حسن یوسف =نیام فل، نیام = کاسبرگ + فل = برگ، اشاره به معنی یونانی آن نیامبرگ که اشاره به یک دسته پرچم بدون گیاه دارد.
نام رایج : حسن یوسف
نام انگلیسی : Flame nettle
نام علمی :Solenostemon یا coleus blume
خانواده :Lamiaceae
شناسنامه : گیاهی مشهور در خانواده های ایرانی. به خاطر ازدیاد ساده آن کمتر کسی است که به این گل دسترسی داشته اما قلمه ای از آن نگرفته باشد. واریته های جدید از طریق بذر ازدیاد می یابند اما گونه ای در خانه ها فراوان یافت می شود از طریق قلمه گیری به راحتی زیاد می شوند. برگها رنگین و آتشین هستند و نام انگلیسی آن هم برگرفته از همین است. برای رنگ گرفتن برگها نورخاصی لازم است، درجه و شدت نور در توسعه رنگ ها خیلی مهم است. اگر جوانه انتهایی گیاه حذف شود شاخه های جانبی شروع به رشد کرده و گیاه چلچراغی و توپی می شود که برای سبد آویز مناسب است. برای این منظور به محض اینکه شاخه ها دارای 5 جفت برگ شدند جوانه انتهایی را حذف کنید.
نیاز ها :
نور :
این موضوع را در نگهداری حسن یوسف بدانید اگر چه برای تشکیل رنگ عامل تعیین کننده است اما در صورت شدید بودن از بین برنده آن هم نیز هست. نور مستقیم و شدید را دوست ندارد. ضلع شمالی خانه ها را بهتر از ضلع جنوبی آن می پسندد.
دما :
بهترین آن حدود 31 درجه است. اگر آبیاری خوب باشد بالای 38 درجه هم تحمل می کند. درجه حرارت زیر 10 رنگها را ممکن است از بین ببرد. به نظر می رسد بین حرارت و رطوبت و نور در این گیاه رابطه ای موجود باشد و بر روی همدیگر تاثیر متقابل داشته باشند.
آبیاری :
تشکیلات ریشه ای در این گیاه به گونه ای است که خاک باید همیشه مرطوب باشد و در روزهای داغ تابستانی شاید هر روز به آب نیاز داشته باشد. در زمستان یک دوره استراحت نیز دارد که آبیاری هفتگی است.
رطوبت :
غبارپاشی دوبار در هفته برای آن پیشنهاد می گردد. در داخل زیر گلدانی سنگریزه و آب بریزید اما مواظب باشید انتهای گلدان با آب تماس نداشته باشد.
پس از گلدهی :
گلهای حسن یوسف جذاب و مورد نظر پرورش دهندگان نیست و باید به محض مشاهده حذف شوند. اصولا هنگامی که تعداد برگها به 5-4 رسید جوانه انتهایی را حذف می کنند تا گیاه حالت چنبره ای به خود بگیرد. حسن یوسف یکساله است و معمولا در آخر پاییز گیاه را خواهان نیستند و در سال آینده از گیاه جدید استفاده می کنند. اما می تواند زمستان گذرانی کند و در بهار زندگی جدیدی داشته باشد. در این صورت آبیاری را کاهش دهید و در درجه13 در نقطه ای نورانی قرار دهید.
هشدار
در نگهداری حسن یوسف توجه کنید قارچ پی تیوم و فیتوفترا یا بیماری بوته میری دشمن نشاء های جوان هستند. از آب و گلدان و خاک عاری از اسپر این قارچ اسپر این قارچ استفاده کنید.
هم اکنون با پیشرفت علم اصلاح نباتات با گرده افشانی بین گونه ای رنگهای مختلف حسن یوسف به وجود آمده است که در رنگهای مخملی قرمز، صورتی و دو رنگ با طرحها و نقش های متعدد به بازارعرضه می شود. تنها مشکل اصلی در پرورش آن تشخیص میزان نور است، اصولا ضلع شمالی ساختمانها برای این گیاه بهتر از ضلع جنوبی جواب مثبت داده است. گیاه را در معرض مستقیم نور قرار ندهید.
تغذیه : در فصل رشد کود ازت دار برای توسعه اندام برگی و ساقه ای خود نیاز دارد. هر 10 روز یک بار تغذیه شود.
خاک : خاک لوم و کمپوست بدون خاک از خواسته های آن است. گیاهانی که ریشه های گسترده ای دارند گلدانهای با قاعده پهن تر بهترمی پسندند.
عوارض و درمان گیاه حسن یوسف
برگها کوچک و رنگ پریده هستند :
احتیاج به تغذیه دارد. از کودهای مایع مخصوص گیاهان زینتی استفاده کنید. کود ازت دار بهترین است. هفته ای یکبار تغذیه کنید.
حشرات ریز و سفید رنگی زیر برگها مشاهده می شوند :
حشرات مگس سفید هستند، با سم نفوذی طبق دستور هر هفته سمپاشی کنید تا کاملا از بین بروند.
ساقه فرو رفتگی دارد و سیاه شده است :
بیماری قارچی به نام ساقه سیاه این عارضه را به وجود آورده است. از خاک و آب و گلدان سالم استفاده کنید. گیاه را از بین ببرید.
خاک خیلی مرطوب و گیاه پژمرده است :
آبیاری بیش از اندازه بوده است زهکش را بازدید کنید. اجازه ندهید ریشه ها در آب زندگی کنند، بین دو آبیاری خاک خشک شود سپس آبیاری کنید.
برگها سیاه می شوند :
اگر گیاه در بیرون از اتاق است به احتمال قوی سرما زدگی عامل آن است. حسن یوسف نسبت به سرما مقاوم نیست، آنرا محافظت کنید.
ساقه گل دهنده لخت و سیاه شده است :
اصولا نباید به ساقه گل دهنده اجازه رشد دهید. قبل از اینکه رشد کند آنرا با ناخن قطع کنید.
حاشیه برگها به رنگ قهوه ای در می آیند :
خاک خیلی خشک و یا هوا خیلی گرم است. گیاه را آبیاری کنید. غبارپاشی در هوای گرم موثراست. در زیر گلدانی آب و سنگریزه بریزید اما دقت کنید انتهای گلدان با آب در ارتباط نباشد.
ازدیاد با بذر :
بستری از کمپوست در سینی کاشت فراهم کرده و بذرها را در بهار کاشت کرده و لایه ای بسیار نازک از پودر کمپوست روی آنها بپاشید. آبیاری از زیر انجام شود و در درجه 21و نور کافی قرار داده و روی آن کیسه پلاستیکی بکشید. هنگامی که نشاء ها به5 سانتیمتر رسیدند. آنها را جدا و در گدان جدید کاشت کنید.
در نقاط رشد حشرات کوچکی مشاهده می شوند :
شته سبز عامل آن است، گیاه را با سم نفوذی طبق دستور سمپاشی کنید. در صورت لزوم یک هفته بعد تکرار شود.
حاشیه برگها زرد شده و به طرف داخل می پیچند :
لارو حشره است که به ریشه حمله کرده است علاجی ندارد. گیاه تلف خواهد شد.
برگها شفافیت و رنگ آتشین خود را از دست داده اند :
گیاه در معرض نور مستقیم قرار داده شده است. آن را به نقطه ای امن تر ببرید.
ساقه ها دراز و فاصله بین برگها زیاد شده است :
نور کافی نیست، گیاه را به نقطه ای پر نور ببرید اما مواظب اشعه مستقیم باشید.
